ร้านขายปลาทะเลโดยทั่วไปแล้ว มักจะขายสัตว์ทะเลที่มีสีสันสวยงามหลากหลายชนิด
โดยที่อาจจะไม่มีความรู้ หรือไม่คำนึงเลยว่า สัตว์เหล่านั้นเลี้ยงยากแค่ไหนในระบบปิด
หรือบางชนิดนั้นอาจจะไม่สามารถเลี้ยงได้เลย หรืออาจใกล้สูญพันธุ์ุ๋แล้ว ดังนั้นเพื่อเป็นการ
ป้องกันและร่วมอนุรักษ์ เราจึงควรพิจารณา ว่าสิ่งมีชีวิตชนิดใดที่เราควรนำมาเลี้ยงและไม่ควร
นำมาเลี้ยง เนื่องด้วยหลายๆปัจจัย เพื่อที่เราจะได้ไม่สนับสนุนการค้าขายสัตว์เหล่านั้น
ในท้องตลาด สิ่งที่ไม่ควรนำมาเลี้ยงในตู้ทะเล
ทากทะเล : ทากทะเลเป็นสัตว์ที่มีสีสันสวยงามสะดุดตามาก อีกทั้งยังมีรูปร่างแปลกจนเป็นที่
สะดุดตาสำหรับนักเลี้ยงมือใหม่ ถ้าเราไปตามร้านขายปลาทะเล คนขายมักบอกเราว่า
ทากทะเลเลี้ยงง่าย กินตะไคร่ และัราคาก็ไม่แพงจนเกินไปนัก ทำให้เราหลงกลเอาง่ายๆ
ซึ่งอันที่จริงแล้ว ทากทะเลเป็นสัตว์ที่กินอาหารจำเพาะ เช่นฟองน้ำทะเล ซึ่งหายากและ
อาจมีราคาแพง อีกทั้งยังมีวงจรชีวิตที่สั้น และตายได้ในเวลาไม่นานนัก ดังนั้นเราจึงไม่ควร
สนับสนุนการเลี้ยงทากทะเล
ปลาจิ้มฟันจระเข้ : หรือ Pipe fish เป็นปลาตระกูลเดียวกับม้าน้ำ มีลักษณะลำตัวเรียวยาว
ปากแหลมยาวคล้ายจระเข้ เคลื่อนไหวช้า สีสวยงามและรูปร่างแปลก ซึ่งเป็นสาเหตุให้ปลา
ชนิดนี้กินอาหารยากมาก เพราะมีลักษณะปากที่เล็กจึงกินได้เฉพาะอาหารที่มีขนาดเล็กๆ
เท่านั้น และการเคลื่อนไหวที่้ช้าของมัน ทำให้กินอาหารได้ไม่ทันปลาตัวอื่น ซึ่งส่วนใหญ่
ปลาชนิดนี้มักจะเลี้ยงได้ไม่นานและตายในที่สุด
ปลาผีเสื้อ : ปลาผีเสื้อเป็นปลาที่พบบ่อยมากตามท้องตลาด เป็นปลาที่มีความสวยงาม น่าสนใจ
และดูเหมือนจะเลี้ยงง่าย แต่ที่จริงแล้วเป็นปลาที่เลี้ยงยากและมักจะตายโดยที่ไม่ทราบสาเหตุ
( เปื่อยตาย ) หรืออยู่ๆก็ตาย ซึ่งอาจจะทำให้ติดเชื้อไปกับปลาในตู้อีกหลายๆตัวก็ได้ สาเหตุ
อาจเนื่องจากปลาผีเสื้อมีปากขนาดเล็ก จึงต้องกินอาหารที่จำเพาะ และอาหารหลักของมัน
คือพวกโพลิปของปะการัง ซึ่งอาจทำให้มันขาดสารอาหารที่จำเป็นและตายได้ในตู้ทะเลได้
แต่ก็มีปลาผีเสื้อบางชนิดเท่านั้นที่สามารถเลี้ยงได้ เช่น ผีเสื้อนกกระจิบ เป็นต้น ที่สามารถ
เลี้ยงได้ ซึ่งปลาผีเสื้อชนิดนี้อาจช่วยกิน Aiptesia ซึ่งเป็นอันตรายต่อปะการังในตู้ของเราได้
Aiptesia : เป็น Anemone ชนิดหนึ่ง มีขนาดเล็ก สีน้ำตาล ใสๆ มักติดมากับก้อนหินและ
สามารถแพร่พันธุ์ได้รวดเร็ว แทบทุกสภาวะ ทำให้ขยายพันธุ์ในตู้อย่างรวดเร็ว และเนื่องจาก
มันมีพิษต่อปะการังชนิดอื่น จึงทำให้ปะการังชนิดอื่นเหี่ยวและตายได้ ซึ่งส่วนมาก คนเลี้ยง
มือใหม่มักจะไม่รู้ นึกว่าเป็นปะการังธรรมดาและอาจถูกร้านค้าหลอกได้ ซึ่งเราสามารถ
กำจัดได้โดย ปลาผีเสื้อนกกระจิบ และ กุ้งเปปเปอร์มินต์ หรือใช้น้ำร้อนฉีดที่ตัวมัน แต่ไม่ควร
ใช้วิธีทำให้มันขาด เพราะจะทำให้มันยิ่งขยายพันธุ์
กั้ง : จริงๆแล้วกั้งเป็นสัตว์ที่เลี้ยงง่าย แต่เนื่องจากกั้งกินปลา และสามารถโตได้จนมีขนาดใหญ่
จึงไม่แนะนำให้เลี้ยงรวมกับปลา ซึ่งบางทีเราอาจจะเห็น กั้งตั๊กแตน ที่มีสีสันสวยงามในร้าน
ขายปลาทะเล แล้วอาจจะซื้อมาโดยที่ไม่รู้ก็ได้ ซึ่งสัตว์ที่เลี้ยงง่ายแต่เป็นอันตรายต่อปลา
ก็มีอีก เช่น ปู ปลาหมึก หรือ กุ้งมังกร เป็นต้น ซึ่งเหล่านี้ควรเลี้ยงแยกตู้หรือเลี้ยงใน
ตู้เฉพาะเท่านั้น
ม้าน้ำ : พบเห็นได้บ่อยๆ ในร้านขายปลาทะเล ซึ่งจริงๆแล้วม้าน้ำไม่ใช่ว่าจะเลี้ยงไม่ได้ แต่
อาจจะเลี้ยงยากสักหน่อย เพราะม้าน้ำนั้นเชื่องช้า โดนปลาอื่นแย่งกินอาหารได้ง่าย จึงไม่ควร
เลี้ยงรวมกับปลาชนิดอื่น ควรจะเลี้ยงในตู้เฉพาะที่มีลักษณะทรงสูง และเนื่องจากม้าน้ำ
มีปากที่เล็ก จึงกินอาหารได้จำกัด ( กินแต่ไรทะเลอาจ ได้สารอาหารไม่เพียงพอ )
เช่น อาร์ทีเมีย เป็นต้น และมักจะพบปัญหาไม่ยอมกินอาหาร ซึ่งส่วนมากม้าน้ำมักจะตาย
เนื่องจากขาดอาหารนั่นเอง แต่โดยรวมแล้วสามารถเลี้ยงได้ง่ายกว่าปลาตระกูล Pipe fish
sea apple : เป็นสัตว์ทะเลที่มีสีสันสวยงามและมีรูปร่างประหลาด ซึ่งสาเหตุที่ทำให้เลี้ยง
สัตว์ชนิดนี้ไม่รอดเนื่องจาก มันกินแพลงตอนจำนวนมาก ซึ่งเป็นไปได้ยากที่จะให้ได้ในตู้ทะเล
เนื่องจากอาจทำให้น้ำเน่าเสียได้ จึงมักจะตายเพราะขาดอาหาร และเมื่อมันตายอาจจะทำ
ให้น้ำในตู้เน่าเสียได้จากพิษที่มันปล่อยออกมา้ซึ่งเป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตอื่นๆในตู้ทะเลอีกด้วย
หินเขียว : เป็นปะการังที่มีราคาไม่แพงนัก มีลักษณะเป็นโพลิป มีสีสะท้อนแสงไฟที่สวยงามมาก
แต่เนื่องจากยังไม่มีใครที่เข้าใจถึงสภาวะความต้องการที่แท้จริงของมันได้ จึงเป็นอีกหนึ่ง
สิ่งที่เลี้ยงไม่รอดในระบบปิด เนื่องจากจะค่อยๆตายลงจนหมดก้อนในที่สุด จึงไม่แนะนำให้เลี้ยง
สาหร่ายถั่วงอก : เป็นสาหร่ายสีขาว ปลายเขียว ลักษณะเป็นเส้นหนารวมกันเยอะๆ ราคาไม่แพง
ซึ่งยังไม่ทราบถึงสภาวะที่เหมาะสมกับมัน เพราะเมื่อเลี้ยงไปซักพักจะค่อยๆ ละลายหายไป
จนหมดก้อนและัตายในที่สุด จึงไม่แนะนำให้เลี้ยง
สาหร่ายมู่ลู่ : เป็นสาหร่ายสีเขียวสดสวยงามและเป็นอีกหนึ่งชนิดที่เลี้ยงยากมาก แต่อาจเลี้ยงได้
ในสภาวะที่แสงจัดมากๆ และมีกระแสน้ำพัดที่แรงๆ ซึ่งเมื่อเลี้ยงไปมักจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล
และค่อยๆเหี่ยวตายไปในที่สุด
ปลาทองทะเล : หรือปลาในตระกูลแอนเทียส เป็นปลาเล็กที่มีสีสันสวยงามมาก มักจะอยู่รวมกัน
เป็นฝูงในธรรมชาติและยังเป็นปลาที่มี metabolism สูงมาก คือจะกินและขับถ่ายทั้งวัน
นอกจากนี้ปลาชนิดนี้ยังชอบอยู่ในน้ำเย็นๆอีกด้วย ซึ่งเนื่องจากสภาวะหลายๆอย่าง ทำให้ปลา
ชนิดนี้มักตายในตู้โดยไม่ทราบสาเหตุ คาดว่าอาจมาจากการขาดอาหารที่ไม่สามารถรองรับ
การเผาผลาญของร่างกายได้และสิ่งแวดล้อมที่ไม่เหมาะสมหลายๆอย่าง
ปลาเซอร์เจี้ยนลาย : เป็นปลาตระกูลแทงค์ชนิดหนึ่งที่ราคาค่อนข้างถูก และสีสันสวยงาม แต่
น่าเสียดายที่มักมีปัญหาไม่กินอาหาร ขี้ตกใจ และมักจะเปื่อยตายไปในที่สุด ดังนั้นจึงไม่แนะนำ
ให้เลี้ยงปลาชนิดนี้เนื่องจากเลี้ยงให้รอดได้ยากภายในระบบปิด
ปลาพยาบาล : รวมถึงปลาตระกูล Wrass อีกหลายๆชนิดที่เลี้ยงยาก และมักจะตายไปโดย
ไม่ทราบสาเหตุ เนื่องจากเป็นปลาที่อ่อนแอ และเป็นโรคง่ายดังนั้นจึงไม่แนะนำให้เลี้่ยง
แม้ว่ามันจะมีราคาถูกก็ตาม
ปลาแมนดาริน : เป็นปลาที่มีหน้าตาแปลก เคลื่อนไหวช้า และปากเล็ก จึงกินอาหารได้จำกัด
โดยปลาชนิดนี้มักกินเฉพาะอาหารสดที่มีขนาดเล็ก ซึ่งเพียงแค่ไรทะเลอาจไม่เพียงพอ
ซี่งตู้ที่สามารถเลี้ยงแมนดารินได้ควรจะเป็นตู้ปลาที่มีขนาดใหญ่และมีหินเป็น เป็นจำนวนมาก
เนื่องจากจะได้เป็นแหล่งเพาะพันธุ์สัตว์เล็กๆ เช่น Pod ไว้เป็นอาหารภายในตู้อย่างเพียงพอ
สำหรับตู้เล็กนั้นไม่แนะนำเพราะอาจเกิดปัญหาการขาดอาหารได้เพราะปลาชนิดนี้จะกิน
อาหารตลอดเวลา แต่โดยรวมแล้วถือว่าเป็นปลาที่สามารถเลี้ยงได้ และปัจจุบันสามารถเพาะ
พันธุ์ได้แล้วในระบบปิด
แมงกระพรุน : เป็นสัตว์มีพิษที่เลี้ยงได้ยาก และมีวงจรชีวิตสั้น อาจมีปัญหาเรื่องอาหารและ
ปล่อยพิษเมื่อตาย ดังนั้นจึงไม่แนะนำให้เลี้ยง เนื่องจากเลี้ยงให้รอดได้ยากในระบบปิด
ปะการังเขากวาง : เป็นปะการังโครงแข็งที่สวยงามและบ่งบอกถึงความเป็นทะเลได้มากๆ
แต่ก็เป็นสิ่งมีชีวิตที่เลี้ยงได้ยากมาก ต้องละเอียดอ่อนและมีปัจจัยหลายอย่างที่จะเลี้ยง
เนื่องจากอ่อนไหวกับสภาวะภายในตู้ ต้องการแสงจัดมาก และอุณภูมิที่เย็นมาก ( 24 - 25
องศาเซลเซียส ) ต้องการกระแสน้ำแรง ไม่สามารถเลี้ยงรวมกับปะการังอ่อนได้ ต้องใช้
แคลเซียมในการเลี้ยงสูง ซึ่งจากปัจจัยและความยากในการเลี้ยงหลายๆอย่างนี้ จึงไม่แนะนำ
ให้เลี้ยงปะการังชนิดนี้สำหรับมือใหม่
ช่อสี : เป็นปะการังอ่อนชนิดหนึ่งที่มีสีสันสวยงามมาก ไม่สังเคราะห์แสง จึงจำเป็นที่ต้อง
หาอาหารโดยการจับกินแพลงตอนจำนวนมหาศาลโดยโพลิปเล็กๆที่ยื่นออกมา ชอบน้ำเย็น
กระแสน้ำแรงๆ ซึ่งเป็นไปได้ยากมากสำหรับการเลี้ยงในระบบปิดที่จำกัด เพราะอาจก่อให้
เกิดปัญหาน้ำเสียได้จากปริมาณอาหารที่มาก ในขณะเดียวกันก็มีความต้องการคุณภาพน้ำ
ที่สูงด้วย ดังนั้นจึงไม่แนะนำให้เลี้ยงในตู้ของเรา
ฟองน้ำ : มีหลายสีสันสวยงาม ซึ่งฟองน้ำพวกนี้จะดูดซับเอาสารต่างๆในตู้ของเราทั้งที่ดีและ
ไม่ดีเข้าไปในตัวมัน ซึ่งฟองน้ำพวกนี้ถือว่าเลี้ยงยากมากๆ เพราะต้องห้ามโดนอากาศ และ
ต้องไม่มีการรบกวนโดยตะไคร่ และเมื่ออยู่ๆไปก็จะค่อยๆซีดและตายลง แล้วจะปล่อยเอา
สิ่งที่มันดูดซับไว้ออกมา ทำให้น้ำเสียได้ ซึ่งบางครั้งก็สามารถเลี้ยงฟองน้ำได้ ไม่แน่นอน
แต่ค่อนข้างยาก จึงไม่แนะนำให้เลี้ยง นอกจากฟองน้ำที่เกิดขึ้นเองภายในตู้จะเลี้ยงได้
เพราะเหมือนกับว่ามันปรับตัวเข้ากับสิ่งแวดล้อมได้แล้ว
ปลาไหลริบบิ้น : เป็นปลาไหลตัวแบนๆที่มีพู่ที่ปลายหัว สีสันสวยงามมีสีเหลือง,สีฟ้า,สีดำ
แตกต่างกันไปตามเพศและวัย เป็นสัตว์ที่หายากและักินอาหารได้ยาก มักจะตายในระบบ
ปิด ดังนั้นเราจึงควรสนับสนุนไม่เลี้ยงและปล่อยให้มันอยู่ในทะเลดีกว่า
ดาวขนนก : เป็นดาวชนิดหนึ่งที่มีรูปร่างคล้ายขนนกกระจาย ออกเป็นพู่ หากินด้วยการดัก
จับแพลงตอนจำนวนมากกินเป็นอาหาร รูปร่างคล้ายกับปะการังที่เคลื่อนที่ได้ แต่เมื่อเลี้ยงไป
เนื่องจากอาหารและสภาวะที่ไม่เหมาะสม ก็จะเริ่มขนร่วงๆไปจนตายไปในที่สุด
ถือว่าเลี้ยงไม่รอดในระบบปิด ดังนั้นจึงไม่ควรนำมาเลี้ยงในตู้ทะเลเรา
ปลาปักเป้า : เป็นปลาที่มีพิษในตัว เคลื่อนไหวช้า และบางพันธุ์มีปากที่เล็กมาก จึงอาจมี
ปัญหาในการกินอาหารไม่ทันเืพื่อน แต่ปักเป้าบางชนิดก็สามารถเลี้ยงได้ไม่ยากนัก เช่น
ปักเป้าหน้าหมา ปักเป้าหนามทุเรียน ซึ่งเมื่อปลาชนิดนี้ตายในตู้แล้วอาจปล่อยพิษ ทำให้
ปลาตัวอื่นๆตายไปด้วย ถือว่าเลี้ยงค่อนข้างยากจึงไม่แนะนำให้เลี้ยง
ถ้วยส้ม : รวมถึงปะการังตระกูลนี้ด้วย เป็นปะการังที่มีสีสันสวยงามมาก ไม่สังเคราะห์แสง
จึงต้องกินอาหารจากโพลิปของมัน ซึ่งจริงๆแล้วถ้วยส้มนั้นเลี้ยงไม่ยากถ้าเรามีความพยายาม
และเอาใจใส่เพราะเราจำเป็นต้องป้อนอาหารสดเช่น กุ้งสับ ให้มันกินที่หนวดของมัน
และให้มันจับเข้าปาก สัปดาห์ละอย่างน้อย 1-2 ครั้ง มิฉะนั้นมันอาจขาดอาหารและ
ค่อยๆตายไปได้ ซึ่งค่อนข้างยุ่งยากและต้องใช้ความขยันพอสมควรในการเลี้ยง
กัลปังหา : เป็นปะการังลักษณะที่แตกกิ่งก้าน สวยงาม ไม่สังเคราะห์แสง และมีโพลิปเล็กๆ
สำหรับจับแพลงตอนจำนวนมากเป็นอาหาร จึงมีปัญหาในการให้อาหารปริมาณที่จำกัด
เนื่องจากต้องรักษาคุณภาพน้ำด้วยคล้ายกับช่อสี ซึ่งเมื่อเลี้ยงไปก็จะค่อยๆตาย จึงไม่แนะนำ
ให้เลี้ยงในระบบปิด
หอย flame scallop : เป็นหอยสีแดงที่มี กระแสไฟฟ้าอยู่ที่ปาก สำหรับใช้จับแพลงตอนหรือ
สิ่งมีชีวิตเล็กๆในทะเลเป็นอาหาร รวมทั้งอาหารเหลว ซึ่งเลี้ยงได้ยากในระบบปิดเนื่องจาก
ความไม่เพียงพอของอาหาร เมื่อเลี้ยงไปกระแสไฟฟ้าจะค่อยๆหายไปและอาจทำให้น้ำ
เน่าเสียได้เป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตชนิดอื่น
|